Nieuws

Het blokkeringsrecht bij de aanvraag van individuele levens- en arbeidsongeschiktheidsverze- keringen is het recht voor kandidaat-verzekerden om als allereerste kennis te nemen van de uitslag en bijhorende conclusies van het medisch advies, en het bijbehorend recht om te beslui- ten of de medisch adviseur de uitslag en bijbehorende conclusies mag mededelen aan de be- treffende verzekeraar. Het blokkeringsrecht is beschreven in de Wet Geneeskundige Behande- lingsovereenkomst (WGBO).

Als een kandidaat-verzekerde van dit recht gebruik maakt krijgt hij het medisch advies als eerste van de medisch adviseur te horen. Hierdoor kan het aanvraagproces wel langer duren. Daar- naast kan hij de medisch adviseur verbieden om het advies aan de verzekeraar te geven. Bij- voorbeeld omdat het advies negatief is. In dat geval stopt wel de aanvraagprocedure van de

verzekering en komt er ook geen verzekering tot stand. De kandidaat-verzekerde heeft altijd de

Informatie: mw. M. Rijken MA

mogelijkheid een aanvraagprocedure starten bij een andere verzekeraar. Iedere verzekeraar hanteert immers eigen acceptatievoorwaarden waardoor het voor de kandidaat-verzekerde zin- vol is om meerdere offertes op te vragen.

Het blokkeringsrecht vanuit klantperspectief

Het blokkeringsrecht wordt vanuit het klantperspectief als waardevol beschouwd. Het biedt de kandidaat-verzekerde de mogelijkheid om het doorsturen van een (negatief) medisch advies aan de verzekeraar te blokkeren. In dat geval trekt de kandidaat-verzekerde zijn aanvraag in en wordt een (mogelijke) afwijzing voorkomen. Hierdoor hoeft de kandidaat-verzekerde bij een nieuwe aanvraag geen melding te maken van een eerdere afwijzing op medische gronden.

Het blokkeringsrecht komt daarmee tegemoet aan het beeld dat kandidaat-verzekerden een eerdere afwijzing (altijd) moeten melden wanneer zij opnieuw een aanvraag doen bij een andere verzekeraar. En dat dit de kans op acceptatie bij deze andere verzekeraar aanzienlijk zou ver- kleinen. De gedachte daarbij is ‘eens afgewezen is altijd afgewezen’.

Alleen vragen naar afwijzing op niet-medische gronden in aanvraagformulier

De privacyregels ten aanzien van het verwerken van persoonsgegevens betreffende iemands gezondheid zijn streng. Het verwerken van deze gegevens is zelfs verboden tenzij er sprake is van een rechtmatige grondslag. Deze grondslagen zijn begrijpelijkerwijs zeer strikt omschreven in de privacywetgeving. In de praktijk betekent dit dat in het aanvraagformulier géén vragen mogen worden gesteld waaruit de gezondheid van de kandidaat-verzekerde kan worden afge- leid. Hieronder valt ook een vraag die leidt tot het inzicht dat de kandidaat-verzekerde eerder op medische gronden is afgewezen. De vraag naar een eerdere afwijzing op het aanvraagformulier mag dus alleen betrekking hebben niet-medische gronden.

Dit uitgangspunt is in 2010 ook expliciet herbevestigd in overleg tussen koepelorganisatie Ie- der(in) - toen nog Chronisch zieken en Gehandicaptenraad - en het Verbond. Daarbij is tevens opgemerkt dat kennis over een eventuele eerdere afwijzing op medische gronden voor de me- disch adviseur geen relevante factor is omdat de gezondheidssituatie bij elke aanvraag zelfstan- dig wordt beoordeeld op basis van de informatie uit de huidige gezondheidsverklaring. Wel is het belangrijk om te weten of een kandidaat-verzekerde een moreel risico vormt voor de verze- keraar. Dit is betreft geen medische informatie en kan dus worden uitgevraagd op het aanvraag- formulier.

Wees duidelijk over de reikwijdte bij het vragen naar eerdere afwijzingen

Ondanks deze duidelijk uitgangspunten is het niet ondenkbaar dat het voor kandidaat-verzeker- den (en hun belangenbehartigers) onvoldoende duidelijk is dat verzekeraars op het aanvraag- formulier alleen vragen naar een eerdere afwijzing op niet-medische gronden.

Het Verbond roept haar leden dan ook op om – wanneer in het aanvraagformulier wordt ge- vraagd naar eerdere afwijzingen – duidelijk te zijn over de reikwijdte van deze vraag. Uitgangs- punt daarbij moet zijn dat het de kandidaat-verzekerde duidelijk is dat een eerdere afwijzing om medische redenen niet gemeld hoeft te worden, maar dat wel melding moet worden gemaakt van eerdere afwijzingen op niet-medische gronden. Wanneer blijkt dat formulering van de vraag niet aan dit uitgangspunt voldoet en/of dubbelzinnig kan worden geïnterpreteerd, worden verze- keraars opgeroepen deze vraag aan te passen en te verduidelijken.

Onderstaand treft u een voorbeeldtekst om te vragen naar een afwijzing op niet-medische gron- den in het aanvraagformulier: Is aan u of een andere belanghebbende vanwege niet-medische redenen in de afgelopen <x jaar> een verzekering geweigerd?

Nut en noodzaak blokkeringsrecht op de langere termijn

Gezien het uitgangspunt dat verzekeraars in het aanvraagformulier alleen (mogen) vragen naar een eerdere afwijzing op niet-medische gronden - en kandidaat-verzekerden dus geen melding hoeven te maken van een eerdere afwijzing op medische gronden – is het logisch dat er vragen zijn over de meerwaarde van het blokkeringsrecht. In het verleden is echter gebleken dat dit sterk samenhangt met het consumenten- en patiënten vertrouwen in de verzekeringssector. Op termijn is er wellicht ruimte om dit onderwerp bespreekbaar te maken bij de betrokken stakehol- ders.

1. mr. R.M.L.A. Martius

Manager Leven/Inkomen