Nieuws

 Werknemers in beroepen met een lagere sociaal economische positie (SEP) hebben bijna drie keer zo vaak een beroepsziekte. In 2017 zijn 4.619 meldingen van beroepsziekten geregistreerd in de Nationale Beroepsziekteregistratie. Daarvan bestaat 57% uit psychische aandoeningen en 28% uit aandoeningen van het bewegingsapparaat. Bij lagere sociaal economische beroepen gaat het bijvoorbeeld om risicoberoepen in industrie, bouw en vervoer.

Dit blijkt uit ‘Beroepsziekten in Cijfers 2018’ van het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten/ Coronel Instituut voor Arbeid en Gezondheid van Amsterdam UMC in opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het geeft een overzicht van het aantal en de aard van geregistreerde beroepsziekten en de verdeling binnen sectoren en beroepen in Nederland. Daarnaast beschrijft het ook wetenschappelijke en maatschappelijke ontwikkelingen over beroepsziekten.

Uit ‘Beroepsziekten in Cijfers 2018’ komt verder naar voren dat werknemers met een lagere SEP hebben vaker tijdelijke en blijvende arbeidsongeschiktheid door aandoeningen van het bewegingsapparaat. Van de meldingen van werknemers in een hogere SEP 60% te maken met overspannen zijn of burn-out. Dit aandeel vertoont een stijgende trend.

De meeste beroepsziekten, circa tweederde van de gevallen, komen voor bij werknemers boven de veertig jaar. De gevolgen van een beroepsziekte zijn groot. In 83% leidt de ziekte tot tijdelijke en in 6% tot blijvende arbeidsongeschiktheid. De economische sectoren met het hoogste aantal nieuwe gevallen per 100.000 werknemers zijn industrie, vervoer en opslag, overheid, onderwijs en bouwnijverheid.

Kerncijfers

Hieronder enkele kerncijfers uit ‘Beroepsziekten in Cijfers 2018’ met betrekking tot beroepsziektemeldingen in 2017:

Rabobank heeft haar zorgplicht geschonden door een veehouder er jaren na het afsluiten van een AOV niet op te wijzen dat er inmiddels dekking mogelijk was voor beroepsarbeidsongeschiktheid. Dat oordeelde Kifid in een klachtzaak die de arbeidsongeschikte boer had aangespannen. Geld kost de uitspraak Rabo niet, want volgens de Geschillencommissie is er geen sprake van schade. Kifid acht het niet aannemelijk dat de klager voor het veel duurdere alternatief zou hebben gekozen.

Kifid: Rabo schond zorgplicht AOV, maar klant leed geen schade
De veehouder sluit in 1986 na een advies van Rabobank een Budget Arbeidsongeschiktheidsverzekering af bij Klaverblad. De AOV biedt het eerste jaar dekking op basis van het criterium voor beroepsarbeidsongeschiktheid. Voor de jaren daarna gold het criterium ‘passende arbeid’. Op het moment van afsluiten was het nog niet mogelijk een AOV af te sluiten geheel volgens het criterium beroepsarbeidsongeschiktheid.

‘Geen bijzonderheden’
Die mogelijkheid komt er ruim tien jaar later wel. Volgens de boer zou het vanaf 1997 de norm zijn. Hij verwijt Rabobank als zijn adviseur dat die hem daar niet op heeft gewezen. Volgens hem is er sprake van zorgplichtschending. De bank heeft hem in 2008 en 2009 brieven gestuurd over zijn verzekeringen, maar daarin stond dat daarover geen bijzonderheden waren te melden. “De Adviseur wist, althans had moeten weten, dat er juist wél bijzonderheden waren te melden, namelijk dat het (al eerder) mogelijk was een arbeidsongeschiktheidsverzekering af te sluiten geheel volgens het criterium ‘beroepsarbeidsongeschiktheid’ en had Consument daarop moeten wijzen”, betoogt hij bij Kifid.

Voor de veehouder is dat van belang, want hij is in 2010 daadwerkelijk arbeidsongeschikt geraakt. Doordat hij niet wist dat hij zijn AOV had kunnen aanpassen, lijdt hij nu schade. Zelf raamt hij die op ruim € 37.000, gebaseerd op een te lage uitkering over een periode van vijf jaar. Hij is bereid het verschil in premie van die claim af te trekken.

‘Bal bij consument’
Rabobank vindt dat er van zorgplichtschending geen sprake is. Volgens de adviseur lag de bal vanaf 1997 bij de consument. Die had kenbaar moeten maken dat zijn AOV niet meer passend zou zijn. Volgens Rabo was de tijdgeest destijds zo. Daarnaast betoogt de bank dat ze in 2008 en 2009 de veehouder heeft uitgenodigd in gesprek te gaan. Die is niet op die uitnodigingen ingegaan.

De Geschillencommissie van Kifid veegt die argumentatie van tafel. Volgens de commissie heeft Rabo niet kunnen aantonen dat het tussentijds de passendheid van de AOV heeft getoetst. Dat had wel gemoeten. De bal lag wel degelijk bij Rabo “als professional met kennis van de producten”. “Evenmin heeft de Adviseur de mogelijkheid besproken tot aanpassing van het product, naar een dekking uitsluitend op basis van beroepsarbeidsongeschiktheid. De Commissie concludeert dan ook dat de Adviseur in zijn verplichtingen jegens Consument is tekortgeschoten.”

 ZZP Nederland is verbaasd over het voorstel van AWVN-directeur Harry van de Kraats voor een arbeidsongeschiktheidsverzekering (aov) voor werkenden, waaraan ook zelfstandige ondernemers verplicht zouden moeten deelnemen. Tot nu toe waren het alleen de vakbonden, die zelfstandigen wilden opzadelen met allerlei verplichtingen, stelt de belangenorganisatie in een reactie. “Dat nu ook een werkgeversorganisatie zich wil bemoeien met zelfstandigen, verbaast mij ten zeerste”, zegt voorzitter Maarten Post van ZZP Nederland.

Tarieven verhogen
. Men hoopt dan, dat daardoor zelfstandigen ook hun tarieven gaan verhogen, zodat ze duurder worden dan bedrijven met werknemers. “Puur eigen belang”, zegt Maarten Post. “Men tracht het afkalvend draagvlak onder cao-regelingen te herstellen door cao-verplichtingen op te leggen aan zelfstandige ondernemers. Daar gaan wij dwars voorliggen.”’

Geen verplichting
De standpunten van ZZP Nederland worden ondersteund door het kabinet in de regeringsverklaring, stelt ZZP Nederland. ‘Zelfstandige ondernemers regelen hun eigen zaken en bepalen zelf hoe ze hun inkomensrisico’s afdekken. Het gaat niet om verplichtingen, maar om verbetering van voorzieningen. Het verheugt ZZP Nederland, dat minister Wouter Koolmees in gesprek is gegaan met de verzekeraars over een betere toegankelijkheid van aov-polissen voor zzp’ers. ZZP Nederland is zelf ook in gesprek met verzekeraars om tot meer passende aov-polissen te komen.

Luister naar zzp’ers
Stichting ZZP Nederland is het beu dat vakbonden en nu ook een werkgeversorganisatie zich maar steeds willen blijven bemoeien met andermans zaken. Daarbij tracht men nog steeds om het stigma van het klassieke werknemersmodel op zelfstandige ondernemers te plakken. Volgens voorzitter Maarten Post moet er meer worden geluisterd naar wat zelfstandigen zelf willen en daarvoor moeten dan de juiste voorzieningen worden getroffen. Daar zal ZZP Nederland wel aan meewerken.’