Collectief Verplicht AOV-advies voor ZZP’ers?
In de Policy Brief van het CPB ‘Zelfstandigen en arbeidsongeschiktheid’ die begin november is gepubliceerd staat het luid en duidelijk: van de ruim één miljoen zelfstandigen heeft slechts een kwart een vrijwillige AOV afgesloten. Sterker nog, het aantal beginnende zelfstandigen dat een AOV afsluit loopt per jaar terug.
Dat baart zorgen. We zien het al voor ons: onverzekerde ZZP’ers die arbeidsongeschikt raken, onvoldoende financiële buffers hebben en in de bijstand terechtkomen. En de maatschappij, u en ik, mogen vervolgens de kosten betalen van het niet-verzekerd zijn...
Moeten we daarom overgaan tot een verplichte AOV voor ZZP’ers? De media berichten hier regelmatig over. Nee, volgens mij moeten we de oplossing niet in die hoek zoeken. U en ik weten immers als de besten dat we een hele beroepsgroep niet over één kam kunnen scheren. De gemiddelde ZZP’er kan blijkbaar een inkomensterugval bij AO niet opvangen, máár... de gemiddelde ZZP’er bestaat niet. Wat voor de een geldt, is niet van toepassing op de ander. Zo heeft de een als vangnet een werkende partner (75%), stelt de ander het uitgavepatroon naar beneden bij en heeft de derde een kapitaal om op terug te vallen. Weer in loondienst gaan, aangepast werk, ga zo maar door.
Er zijn vele manieren om inkomensterugval te compenseren, ook op de lange termijn. Dit blijkt ook duidelijk uit de Policy Brief van het CPB.
Al deze zelfstandigen mogen we daarom niet in een collectief stoppen waar ze als een homogene groep worden behandeld. Een deel van hen zou gewoonweg oververzekerd raken. Dan hebben we met elkaar weer een andere uiterste vorm gecreëerd. Dat moeten we als samenleving niet wensen. Al helemaal niet als er ook een andere oplossing is.
Plaats de ZZP’er in een verplicht collectief adviestraject
Ik zoek de mogelijkheden in een heel andere hoek. Mijn advies: plaats de ZZP’er in een verplicht collectief adviestraject ter vervanging van een verplichte collectieve verzekering. Dit roept minder weerstand op, is effectiever en doet recht aan de individuele omstandigheden van de zelfstandige.
Een optie die veel beter bij deze tijd past. En last but not least: het is nog goedkoper ook. Mijn insteek is om het adviestraject gratis te laten zijn voor de ZZP’er.